46-ماجرای فدک چه بود و چرا به حضرت زهرا س بخشیده شد؟

█فدک باغی بود که خداوند در عوض ثروت بانو خدیجه کبری به دختر گرانقدرشان بشید

فدک ملک پیامبر بود و شخصا درآمد فدک را برداشت می کرد تا آن هنگام که این آیه بر حضرتش نازل شد: «و ات ذی القربی حقه»(۷) حق نزدیکان را بپرداز- پیامبر(ص) در این مورد از جبرئیل توضیح خواست که مراد از ذالقربی کیست؟ 

جبرئیل عرض کرد: فدک را به فاطمه(س) واگذار کن تا وسیله گشایشی برای وی و فرزندانش باشد به عوض آن ثروت کلانی که مادرش خدیجه در راه خدا صرف و خرج نمود و به پاس مجاهدات پی گیری که آن بانوی بزرگوار در مسیر پیشرفت اسلام انجام داد. 

 

پیامبر(ص) فاطمه(س) را طلبید و فدک را به او عنایت فرمود در این هنگام مالکیت پیامبر نسبت به فدک پایان پذیرفت و فدک در تصرف شاهدخت اسلام درآمد.(۸)

پیامبر(ص) حضرت زهرا را فرا خواند و فرمود: خداوند فدک را برای پدرت فتح کرد و چون لشکر اسلام آنجا را فتح نکرده اند مخصوص من است و تعلقی به مسلمانان ندارد و هر تصمیمی بخواهم درباره ان می گیرم. دستور خداوند نیز درباره اعطای آن به تو نازل شده است. 

از سوی دیگر مهریه مادرت خدیجه بر عهده پدرت مانده است و پدرت در قبال مهریه مادرت و به دستور خداوند فدک را به تو عطا می کند، آن را برای خود و فرزندانت بردار و مالک آن باش. حضرت زهرا عرض کرد: تا شما زنده هستید من نمی خواهم تصرفی در آن داشته باشم. شما بر جان و مال من صاحب اختیار هستید. پیامبر فرمود: ترس آن دارم که نا اهلان تصرف نکردن تو در زمان حیاتم را بهانه ای قرار دهند و بعد از من آن را از تو منع کنند. عرض کرد: آنگونه که صلاح می دانید عمل کنید.(۹)

امام المقسرین احمد ثعلبی در تفسیر کشف البیان و جلال الدین سیوطی در جلد چهارم تفسیر خود از حافظ ابن مردویه احمدبن موسی مفسر معروف متوفی ۳۵۲ از ابی سعید خدری و حاکم ابوالقاسم حکانی و ابن کثیر عمادالدین اسماعیل ابن عمر دمشقی فقیه شافعی در تاریخ و در باب۳۹ از تفسیر ثعلبی و جمع النوائد و عیون الاخبار نقل می کند که چون نازل شد آیه «و آت ذاالقربی حقه» رسول اکرم(ص) فاطمه را خواند و فدک بزرگ را به او عطا نمود.

تا رسول اکرم(ص) حیات داشت فدک در تصرف فاطمه(ع) بود و خود بی بی اجاره می داد و مال الاجاره را به اقساط ثلاثه می آورند. بی بی فاطمه به قدر قوت یک شب خود و فرزندانش برمی داشت بقیه را در میان فقرا بنی هاشم و زائد آن را به سایر فقراء و ضعفا به میل خود ارفاقا تقسیم می نمود.(۱۰)

در نهج البلاغه آمده علی(ع) ضمن نامه ای به عثمان ضیف می نویسد: آری از آنچه آسمان بر آن سایه افکنده است، فدک در دست ما بود که گروهی برآن بخل ورزیده و گروهی دیگر در آن سخاوت به خرج دادند و خدا بهترین داور است.(۱۱)

۸.کتاب فدک، سید محمد حسن قزوینی،ص۱۷

۹. کتاب اسرار فدک، محمدباقر انصاری، ص۲۱

۱۰. کتاب شب های پیشاور، مرحوم سلطان الواعظین شیرازی،ص۶۳۳

۱۱. فاطمه از ولادت تا شهادت،ص۳۲۱

فاطمه شاهدخت نبوت و بزرگ بانوی اسرام حضرت خدیجه کبری

شهید شد, 

به دست عدّه‌ای که به خانهٔ او حمله کردند تا همسرش را ببرند و بکشند. همسرش که جانشین پدرش بود و به خاطر مصلحت شما خانه‌نشین شده بود.

ماجرا از فدک آغاز شد. فدک هدیهٔ پدرش بود که به دستور خدا به او هدیه داده شد. فدک ثروت کمی نبود؛ باغی بود که ۴۰۰ کارگر ثابت و ۲۰۰۰ کارگر فصلی داشت. ولی از این همه ثروت فاطمه (س) چیزی برای خود نمی‌خواست که او زهرای مرضیه‌ای بود که از افطار سه روز خود و فرزندان گرسنه‌اش گذشت و به مسکین، یتیم و اسیر داد. تا پیش از شهادت پدرش مسئولی به عنوان حسابدار فدک گمارده بود و به او فرموده بود تمام درآمد فدک را در اختیار پدرش قرار دهد تا برای مسلمانان هزینه شود. فدک درآمد ثابت حکومت بود.

خلیفهٔ اول، حکومت را به دست گرفته بود و خرج حکومت نیز بالا بود. زکات قبایل دوردست نیز به مرکز حکومت نمی‌رسید. چراکه آن‌ها خبر غدیر را شنیده بودند و خلیفه‌ای که با ناحق حکومت را به دست گرفته بود قبول نداشتند و زکات خود را به مأمورین او نمی‌دادند. 

وقتی زکات با زبان خوش پرداخت نمی‌شد با زبان ناخوش باید گرفته می‌شد! بنابراین جنگ‌های موسوم به ردّه آغاز شد. یعنی جنگ با کسانی که مرتد شده بودند. مرتدّ از زکات!

از طرف دیگر اگر فدک در دستان مادرم باقی می‌ماند، ثروت فاطمه (س) برای علی (ع) می‌شد چیزی شبیه ثروت خدیجه (س) برای محمّد (ص) و همان‌طور که فاتحهٔ شرک توسط محمّد (ص) خوانده شد، فاتحهٔ یهود نیز توسط علی (ع) خوانده می‌شد.

بنابراین اوّلین اقدام خلیفهٔ اوّل همین مصادرهٔ فدک بود. آن‌گاه خطبهٔ فدکیّهٔ فاطمه (س) در نزد ابوبکر و مسلمانان مدینه به وجود آمد.

 http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4892/6908/83251

http://www.entekhab.ir/fa/news/146469